Jak skutecznie zgłosić wierzytelność?

Pewien dłużnik jest mi winien dużą sumę pieniędzy. Ostatnio uzyskałem informację, że Sąd wydał w stosunku do niego postanowienie o ogłoszeniu upadłości. Co muszę zrobić, żeby odzyskać należne mi pieniądze? Jak skutecznie zgłosić wierzytelność?

Obowiązki wierzyciela

Z dniem ogłoszenia upadłości, a więc z datą wydania postanowienia sądu o ogłoszeniu upadłości, majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. Wierzyciel upadłego, aby brać udział w postępowaniu upadłościowym i mieć możliwość zaspokojenia swoich roszczeń z masy upadłości, powinien zgłosić swoją wierzytelność sędziemu-komisarzowi. Zgłoszenie swojej wierzytelności jest w zasadzie jedyną obowiązkową czynnością wymaganą przez prawo od wierzyciela. Zachowanie wymogów oraz terminów zgłoszenia wierzytelności jest niezwykle istotne, ponieważ wierzyciel, który wierzytelności nie zgłosi, nie uczestniczy w postępowaniu upadłościowym, tak więc ani w podziale funduszów masy, ani w głosowaniu nad układem.

Jakie wierzytelności należy zgłosić?

Zgłoszeniu podlegają wszystkie istniejące wierzytelności, a więc również te, które jeszcze nie stały się wymagalne. Przykładowo, gdy termin spłaty pożyczki przypada na 19 grudnia 2017 r. (data wymagalności), a postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości zostało wydane 10 lipca 2017 r., taką wierzytelność należy obowiązkowo zgłosić. Podobnie zgłoszenia wymagają wierzytelności, których powstanie jest uzależnione od ziszczenia się warunku – t.j. zdarzenia przyszłego i niepewnego. W przypadku niedochowania tego obowiązku wierzytelność nie wygasa, aczkolwiek wierzyciel nie będzie miał możliwości zaspokojenia się z masy upadłości, co najczęściej prowadzi do utraty możliwości zaspokojenia swoich roszczeń.

Których wierzytelności nie trzeba zgłaszać?

Nie wszystkie wierzytelności muszą być zgłaszane, niektóre z nich znajdą się na liście wierzytelności z urzędu. I tak zgłoszenia nie wymagają wierzytelności zabezpieczone rzeczowo, t.j. hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską lub przez inny wpis w księdze wieczystej lub w rejestrze okrętowym.  Inny wpis w księdze wieczystej to na przykład wpisane w księdze wieczystej roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu i przeniesienia tego prawa na uprawnionego.

Osobną kwestią jest zgłaszanie tak zwanych wierzytelności rzeczowych. Taka sytuacja zachodzi na przykład, gdy spółka zabezpieczyła cudzy dług hipoteką na nieruchomości, która jest jej własnością. Wierzyciel, w razie niewykonania obowiązków przez dłużnika osobistego, może dochodzić swoich należności z nieruchomości spółki obciążonej hipoteką. Taka wierzytelność również nie wymaga zgłoszenia do sędziego-komisarza.

Czy pracownik powinien interesować się postępowaniem upadłościowym swojego pracodawcy?

Z punktu widzenia pracownika upadłej spółki ważne jest, że nie trzeba zgłaszać należności ze stosunku pracy. Nie powinno to oznaczać jego bezczynności. Pracownik powinien śledzić przebieg postępowania i w przypadku ustalenia, że na liście wierzytelności umieszczono należną mu kwotę w niepełnej wysokości lub nie umieszczono jej wcale – powinien on złożyć sprzeciw od listy wierzytelności.  Również należności Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych nie wymagają zgłoszenia w postępowaniu upadłościowym.

Kto i kiedy może zgłosić wierzytelność?

Uprawniony do zgłoszenia wierzytelności jest nie tylko sam wierzyciel, lecz również osoba która na gruncie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego (art. 902 w zw. z art. 885, 887 i 888) zajęła wierzytelność podlegającą zgłoszeniu.

Termin na zgłoszenie wierzytelności wynosi 30 dni (nie miesiąc!) i biegnie od daty obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze. Przed nowelizacją, która weszła w życie 1 stycznia 2016 r., termin zgłaszania wierzytelności określał Sąd i był nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższym niż trzy miesiące. Obecnie rejestrem właściwym dla obwieszczania postanowień o ogłoszeniu upadłości jest Monitor Sądowy i Gospodarczy (zmiana w tym przedmiocie nastąpi w dniu 1 lutego 2018 r.) Niedotrzymanie tego terminu nie zawsze będzie skutkować negatywnymi konsekwencjami. Zgłoszenie wierzytelności po terminie spowoduje, że wszelkie czynności dokonane dotychczas w tym postępowaniu będą skuteczne w odniesieniu do wierzyciela, który nie dochował terminu. Co najistotniejsze, wierzytelność zgłoszona po terminie nie zostanie uwzględniona w złożonych już planach podziału, a jedynie w tych które sporządzono już po jej uznaniu. Ma to wpływ na wysokość kwoty odzyskanej przez wierzyciela w postępowaniu upadłościowym.

W jakiej formie dokonać zgłoszenia?

Aby skutecznie zgłosić wierzytelność należy odpowiednie pismo złożyć do rąk sędziego-komisarza na adres sądu w dwóch egzemplarzach. Zgłoszenie wierzytelności następuję na formularzu stanowiącym załącznik do „rozporządzenia ministra sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie określenia wzoru pisemnego zgłoszenia wierzytelności oraz zakresu danych objętych zgłoszeniem wierzytelności za pośrednictwem rejestru”, który jest dostępny na witrynie Ministerstwa Finansów pod adresem https://ms.gov.pl/pl/restrukturyzacja-i-upadlosc/wzory-stosowane-w-postepowaniu-upadlosciowym/ . Zgłoszenie wierzytelności musi odpowiadać ogólnym wymogom przewidzianym w Kodeksie postępowania cywilnego (art. 126 i 128) jak również wymaganiom szczególnym określonym w art. 240 Prawa upadłościowego. Przede wszystkim powinno zawierać:

  • imię i nazwisko bądź nazwę albo firmę wierzyciela i odpowiednio jego miejsce zamieszkania albo siedzibę, adres i numer PESEL albo numer KRS, a w przypadku ich braku inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację,
  • określenie wierzytelności wraz z należnościami ubocznymi oraz wartość wierzytelności niepieniężnej,
  • wskazanie dowodów stwierdzających istnienie wierzytelności (np. faktury VAT),
  • kategorię, do której wierzytelność ma być zaliczona,
  • opis stanu sprawy, jeżeli co do wierzytelności toczy się postępowanie sądowe lub administracyjne;

Powyższe wyliczenie nie obejmuję wszystkich informacji, które muszą zostać zawarte w zgłoszeniu wierzytelności. Przepisy mogą przewidywać dodatkowe informację, które należy podać w zgłoszeniu wierzytelności w zależności od rodzaju wierzytelności lub osoby wierzyciela. Przykładowo jeżeli wierzyciel jest wspólnikiem albo akcjonariuszem spółki będącej upadłym, musi on wskazać ilość posiadanych udziałów albo akcji oraz ich rodzaj.

Fot. Ralph Dally, lic. CC BY 2.0

Komentarze

    […] Kwoty przekraczające równowartość 100.000 euro mogą być dochodzone w postępowaniu upadłościowym SKOK Nike. W tym celu konieczne jest zgłoszenie wierzytelności do sądu upadłościowego. O tym, jak skutecznie zgłosić wierzytelność, dowiesz się z naszego z artykułu. […]

    […] Postanowieniem z dnia 19 czerwca 2017 r., sąd ogłosił upadłość Twojej SKOK w Kędzierzynie-Koźlu. Sąd Rejonowy w Opolu, uzasadniając swoje rozstrzygnięcie Sąd stwierdził, iż sytuacja finansowa Twoja SKOK, uniemożliwia jej spełnianie wymagalnych zobowiązań pieniężnych. W związku z tym, zaistniały podstawy do ogłoszenia upadłości. Wierzyciele mają 30 dni od ogłoszenia upadłości w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, na zgłoszenie swoich wierzytelności sędziemu komisarzowi (dowiedz się jak zgłosić wierzytelność). […]

    […] W pierwszej kolejności należy zgłosić swoja wierzytelność sędziemu komisarzowi. Termin na zgłoszenie wierzytelności wynosi 30 dni (nie miesiąc!) i biegnie od daty obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze. Niedochowanie tego terminu nie zawsze będzie powodować negatywne konsekwencje dla wierzyciela. Zgłoszenie wierzytelności po terminie, spowoduję iż wszelkie czynności dokonane dotychczas w tym postępowaniu będą skuteczne w odniesieniu do wierzyciela, który nie dochował terminu. Co najistotniejsze, wierzytelność zgłoszona po terminie nie zostanie uwzględniona w złożonych już planach podziału, a jedynie w tych które sporządzono już po jej uznaniu, co wpływa na wysokość kwoty odzyskanej przez wierzyciela w postępowaniu upadłościowym. […]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *